خودآزمایی پستان (BSE) یک روش مناسب تشخیص زودرس است که طی آن یک زن میتواند با استفاده از آن پستانهای خود را ببیند و لمس کند و موارد غیرطبیعی را شناسایی کند. اگرچه BSE برای غربالگری سرطان پستان توصیه نمیشود، اما مهم است که با شکل ظاهری و احساس پستان خود آشنا شوید. خودآزمایی به شما کمک می‌کند متوجه تغییرات در پستانتان شوید و بدانید چه چیزی برای شما طبیعی و چه مواردی غیرطبیعی هستند.
تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیه نه تنها شانس درمان را افزایش میدهد، بلکه از عوارض روحی- روانی، خانوادگی و اجتماعی آن جلوگیری می‌کند.
خودآزمایی پستان (BSE) چیست؟
خودآزمایی پستان تکنیک ساده ای است که زنان برای آشنایی با پستانهای خود استفاده می کنند. اگر به طور منظم و صحیح انجام شود، می تواند به تشخیص زود هنگام برخی از انواع سرطان پستان کمک کند، اما نباید به تنهایی به آن اعتماد کرد و نباید جایگزین تشخیص زود هنگام با استفاده از تکنیک های تصویربرداری مانند ماموگرافی شود.
عوامل موثر در بروز سرطان سینه:
-سابقه سرطان سینه در خانواده و بستگان نزدیک
-عدم زایمان
-اولین زایمان بعد از 30 سالگی
-اولین قاعدگی قبل از 12 سالگی
-یائسگی بعد از سن 55 سالگی
-چاقی بعد از یائسگی
-سابقه برخی از توده های خوش خیم پستان
-سابقه تابش اشعه زیاد به قفسه سینه
-ابتلای قبلی به سرطان در سایر قسمت های بدن
راه های تشخیص سرطان پستان:
- -معاینه ماهیانه توسط خود شخص
- -معاینه توسط پزشک
- -انجام ماموگرافی، سونوگرافی و یا نمونه برداری
عوامل خطر برای پستان ها:
همه زنان سالم باید از پستان خود مراقبت کنند. لطفاً به راهنمای پیشنهادی زیر در مورد چگونگی انجام این کار مراجعه کنید:
• زنان بدون علامت در معرض خطر کم
از 20 سالگی:
- خودآزمایی ماهانه
- چک آپ زنان و زایمان هر دو سال یکبار
از 40 سالگی :
- خودآزمایی ماهانه
- معاینه پزشکی سالانه
- ماموگرافی هر یک تا دو سال
• زنان با ریسک بالا:
کسی که دارای عضوی از خانواده درجه یک با سابقه سرطان پستان یا سرطان تخمدان در جوانی است یا کسانی که عوامل خطر شخصی برای سرطان پستان دارند.
غربالگری باید در سن 25 سالگی یا 10 سال کوچکتر از سن اعضای خانواده آسیب دیده هنگام تشخیص انجام شود.
خودآزمایی پستان همراه با ماموگرافی در افزایش بقا در بیماران مبتلا به سرطان پستان اساسی است.
چه موقع و چند بار باید خودآزمایی پستان انجام شود؟
معاینه پستان به طور ایده آل پس از پریود انجام می شود ، زیرا قبل از پریود پستانها تحت تغییراتی از جمله التهاب و احتباس مایعات ثانویه در اثر استروژن تبدیل می شوند. این امر تمایز لوبول های پستان از ندولهای (برآمدگی) واقعی را دشوار می کند. بنابراین معاینه پستان باید یک بار در ماه ، بعد از پریود انجام شود. در ابتدا ممکن است کمی دشوار به نظر برسد اما اگر با پستان های خود آشنا شوید می آموزید که چگونه تغییرات طبیعی را از تغییرات غیر طبیعی تشخیص دهید.
معاینه سینه توسط خود فرد
• مراحل خودآزمایی پستان:
ابتدا باید در مقابل آینه قرار بگیرید و مراحل زیر را دنبال کنید :
1) بازرسی:
این شاید ساده ترین قسمت باشد ، به سادگی در آینه به سینه های خود نگاه کنید. لمس کردن دشوارتر است ، با این حال حتی با نگاه کردن به راحتی می توانید علائم مهم را تشخیص دهید.
بازرسی دقیق از پستان جزئیات مهمی از جمله چگونگی تأثیر ندولهای احتمالی روی پوست را فراهم می کند.
پستانها باید در زمانی که بازوها پایین و سپس با بازوهای در هوا بررسی شوند. این حرکت به شما امکان می دهد تغییرات پوستی ناشی از ندول ها را مشاهده کنید.
بررسی قسمتهای پایین پستان بسیار مهم است زیرا معمولاً این موارد را نمی بینید.
در مورد گره های کیستیک خوش خیم یا فیبروآدنوم ، پوست آزاد است.
گره های بدخیم به پوست می چسبند ، باعث جمع شدن و فرورفتگی پوست می شوند.
این می تواند عدم تقارن در شکل و گاهی اوقات در اندازه پستان ایجاد کند.
تغییرات پوستی مانند قرمز شدن ، ظاهر پوست پرتقالی یا افزایش ضخامت نیز نشانه هایی برای هشدار است.
نوک پستان و هاله پستان نیز نیاز به معاینه دارد.
جمع شدن نوک پستان یا تغییر جهت آن که به احتمال زیاد هنگام بلند کردن بازوها بالای سر دیده می شود ، گره های مشکوک احتمالی را نشان می دهد که در حال کشیدن نوک سینه هستند و شکل آن را تغییر می دهند.
2) لمس:
لمس را می توان هنگام ایستادن زیر دوش یا دراز کشیدن انجام داد. بازو را در سمت همان پستانی که قرار است معاینه شود بلند کنید. با دست مخالف ، از ساعت 6 شروع کنید و از نوک انگشتان خود استفاده کنید ، آنها را روی پستان قرار دهید و حرکتهای دایره ای را در جهت عقربه های ساعت انجام دهید.
بررسی کنید که نوک پستان آزاد باشد و کمی آن را بکشید. سعی کنید نوک پستان را بررسی کنید تا تولید احتمالی ترشحات را بررسی کنید.
خودآزمایی سینه ها
3) بررسی زیر بغل :
بررسی زیر بغل برای چک کردن گره های لنفاوی نیز بسیار مهم است.
چه زمانی باید به متخصص مراجعه کنم و چه نوع آزمایشاتی برای تشخیص سریع توصیه می شود؟
اگر هر کدام از این علائم را کشف کردید یا سوالی دارید ، باید به دکتر زنان مراجعه کنید.
اولین مشورت با پزشک بعد از اینکه متوجه توده ای در پستان شدید ، در هدایت تشخیص بسیار مهم است. اطلاعات اساسی در مورد سابقه شخصی بیمار و همچنین سابقه خانوادگی بیمار بدست می آید.
پس از معاینه دقیق، متخصص بسته به نتایج و سن زن مناسب ترین آزمایش تصویربرداری را توصیه می کند.
پس از معاینه کامل پستان، در صورت وجود هر یک از موارد زیر حتماً به پزشک مراجعه کنید:
-لمس توده در پستان
-افزایش اندازه تودهای که از قبل وجود داشته است
-علائم پوستی مانند فرو رفتگی پوست یا نوک پستان، انحراف نوک پستان، قرمزی، زخم و...
-پوسته پوسته شدن، قرمزی و خارش نوک پستان
-ترشح غیرطبیعی از نوک پستان
استفاده از ماموگرافی در تشخیص زودرس سرطان پستان:
ماموگرافی یک نوع عکسبرداری با اشعه X است که برای تشخیص بیماری های پستان استفاده می شود. این روش از حدود 30 سال پیش ابداع شده و باعث سهولت در تشخیص و نیز بهبود نتایج درمان بیماران به علت تشخیص زودرس بیماری شده است.
آنچه باید به آن اشاره شود این است که خطرات ناشی از برخورد اشعه X با پستان در این روش بسیار ناچیز است و می توان آن را نادیده گرفت. در حقیقت میزان سود ناشی از تشخیص زودرس توسط این روش بسیار بیشتر از خطرات احتمالی آن است زیرا از یک طرف مقداری از اشعه X که به بافت ها نفوذ می کند بسیار کم است و از طرف دیگر میزان اشعه لازم برای ایجاد سرطان بسیار بیشتر از اشعه ای است که توسط ماموگرافی به پستان تابانده می شود.
حتی اگر یک خانم از 40 سالگی تا 90 سالگی هر سال ماموگرافی انجام دهد، میزان اشعه دریافتی کمتر از میزان لازم برای ایجاد سرطان پستان بسیار ناچیز است.
با استفاده از این روش به عنوان یک روش تشخیص زودرس می توان سرطان پستان را قبل از اینکه به صورت توده قابل لمس درآمده باشد، کشف کرد. استفاده از ماموگرافی جهت تشخیص زودرس، آمار مرگ و میر سرطان پستان را به خصوص در سنین بالای 50 سال، 30 درصد کاهش داده است.
هم چنین بخوانید:
علل دخیل در بروز سرطان سینه در بانوان