آیا تا به حال درباره جلبک دریایی چیزی شنیده‌اید؟ جلبک دریایی از خانواده موجودات گیاه‌مانند آبزی بوده که فواید و خواص زیادی از جمله کاهش سطح کلسترول، جلوگیری از چاقی، تقویت مو و … را داراست. این موجود دریایی اخیرا بسیار مورد توجه دانشمندان قرار گرفته و در ساخت بسیاری از داروها از آن استفاده می‌شود. در این مطلب به بررسی جامع خواص جلبک دریایی، عوارض و نحوه مصرف آن می‌پردازیم.
جلبک دریایی
جلبک دریایی بیشتر در دریاچه‌ها و دریا‌های بزرگ یافت می‌شود. جلبک‌های دریایی به ۳ دسته قهوه‌ای، سبزآبی و قرمز تقسیم می‌شوند. جلبک‌های سبز را در قسمت‌های کم عمق، جلبک‌های قهوه‌ای را در آب‌های عمیق‌تر و جلبک‌های قرمز را در عمق اقیانوس‌ها می‌توان یافت. البته جلبک‌های دریایی گونه‌های متفاوتی هم دارند که هرکدام برای منظور خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ مانند گونه لامیناریوم که برای تهیه غذا، مکمل غذایی دام و طیور و تهیه داروی پالکاتو (گواتر) استفاده می‌شود یا گونه پورفیرا که تنها برای تهیه غذا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
خواص جلبک دریایی
جلبک دریایی حاوی مواد معدنی ضروری مانند منیزیم، کلسیم، پتاسیم، سلنیوم، مس، روی، آهن و ید بوده و می‌توان آن را یک منبع غنی از مواد معدنی ضروری دانست. علاوه بر آن فیبر و طیف گسترده‌ای از آنتی‌اکسیدان‌های قدرتمند را می‌توان با مصرف جلبک‌های دریایی دریافت کرد. علاوه بر آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد معدنی، ویتامین‌های A ،B ،C ،E ،K نیز در جلبک دریایی موجود است. طبق تحقیقاتی که محققان ژاپنی روی جلبک دریایی داشته‌اند، این موجود آبزی نه تنها چربی کمی دارد بلکه دارای امگاه ۳ و تمام اسید‌های آمینه ضروری برای بدن است. در ادامه ۱۰ خواص دیگر از جلبک دریایی به تفصیل آورده شده‌است.
۱. کنترل و درمان سرطان
جلبک دریایی حاوی موادی بوده که به عوامل مبارزه با سرطان معروف هستند؛ این مواد برای سرطان‌هایی مثل سرطان خون، کولون و حتی درمان تومور‌ها موثر هستند. بر اساس مطالعات انجام شده روی اثربخشی جلبک دریایی در درمان سرطان سینه، جلبک دریایی در کاهش تولید هورمون‌هایی مانند استروژن که باعث گسترش سرطان می‌شوند موثر بوده و این توانایی را دارد که پر کاری سلول‌های سرطانی بدخیم را مهار کند. لازم به ذکر است که دانشمندان در تلاش هستند با این موجود آبزی، سرطان سینه را درمان و سرطان کبد را کنترل کنند.
۲. کمک به کاهش وزن
پژوهشگران طبق تحقیقات انجام شده روی جلبک‌های دریایی، به این نتیجه رسیده‌اند که جلبک‌های دریایی با دارای بودن مقدار زیادی فیبر، بیشتر از نان‌های معمولی باعث سیر شدن می‌شوند. براساس این تحقیقات اگر افرادی که اضافه وزن دارند به همراه صبحانه خود جلبک مصرف کنند، در طول روز کمتر احساس گرسنگی کرده و ناهار و شام کمتری می‌خورند.
۳. کمک به هضم راحت غذا
به علت وجود فیبر در جلبک دریایی، با مصرف این ماده غذایی می‌توانید کمک موثری به دستگاه گوارش خود کنید. مصرف فیبر، حرکت مواد غذایی در لوله‌های گوارشی را راحت‌تر می‌کند؛ در نتیجه نه تنها از ابتلا به یبوست پیشگیری می‌کند بلکه باعث بهبود فعالیت باکتری‌های مفید روده می‌شود.
۴. تقویت سلامت چشم
آب مروارید یکی از رایج‌ترین بیماری‌های چشمی بوده که ۲۵ درصد از مردم دنیا به آن دچار می‌شوند. جلبک دریایی به علت داشتن فوکوکسانین که دارای اثر ضدالتهابی دارد، از مبتلا شدن به آب مروارید پیشگیری می‌کند. همچنین این ماده شگفت‌انگیز با دارا بودن ویتامین A، سلول‌های چشمی را از آسیب‌های رادیکال‌های آزاد در امان نگه داشته و از تاری دید پیشگیری می‌کند.
۵. کاهش التهاب و درد
از جلبک دریایی به خاطر داشتن ترکیبات ضد التهابی مانند کلروفیل و اسید‌های چرب امگا ۳ برای کاهش التهاب و درد نیز استفاده می‌شود. از جمله التهاباتی که با این موجود آبزی می‌توان درمان کرد التهاب مفاصل است.
۶. کنترل قند خون
طبق مطالعات انجام شده روی حیوانات، محققان دریافته‌اند که جلبک دریایی می‌تواند سطح قند خون را به‌طور چشمگیری کاهش دهد. در برخی موارد جلبک دریایی بهتر از دارو‌های دیابتی معروف مانند قرص متفورمین عمل می‌کند.
۷. بهبود کم خونی
از دیگر خواص جلبک دریایی می‌توان به درمان کم خونی با این ماده اشاره کرد؛ کم خونی ناشی از کمبود هموگلوبین را می‌توان با مصرف جلبک دریایی تا حد زیادی درمان کرد.
۸. بهبود سیستم ایمنی بدن
طبق تحقیقات انجام شده جلبک دریایی علاوه بر افزایش هموگلوبین باعث افزایش تولید گلبول‌های سفید خون، سلول‌های مغز استخوان و بهبود عملکرد تیموس (یکی از غدد در بدن) نیز می‌شود.
۹. کاهش کلسترول خون
به علت وجود ماده گاما لینولنیک اسید در جلبک دریایی، این ماده باعث کاهش سطح کلسترول خون شده و سطح کلسترول خوب را بالا می‌برد.
نکته: افرادی که کلسترول بالا داشته و نمی‌توانند از لبنیات استفاده کنند، می‌توانند از جلبک دریایی، به عنوان جایگزین محصولات لبنی استفاده کنند؛ چراکه این ماده دارای میزان قابل توجهی کلسیم است.
۱۰. کاهش خستگی و کسالت
یکی دیگر از خواص جلبک دریایی کاهش احساس خستگی در بدن است؛ جلبک دریایی با داشتن انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن می‌تواند کمبود این مواد در بدن را جبران کرده و از این طریق به شادابی بیشتر بدن کمک کند.
اشکال و نحوه مصرف جلبک دریایی خوراکی
خوراکی (به صورت پودر، قرص و خود گیاه)
مصرف پودر: نصف تا ۱ قاشق چای‌خوری (معادل با ۱.۸ تا ۳ گرم) در روز از پودر جلبک دریایی را می‌توانید استفاده کنید. شما می‌توانید این پودر را در سالاد، شیر، سس، خورشت و … ریخته و میل کنید.
مصرف قرص: قرص جلبک دریایی را قبل از هر وعده غذایی (به جز شام) و به مدت ۱ تا ۳ ماه مصرف کنید و بعد از یک وقفه ۱۵ روزه تا یکماهه مجددا شروع به مصرف کنید. از جمله قرص‌های جلبک دریایی، قرص اسپیرولینا را می‌توان نام برد. به یاد داشته باشید برای مصرف طولانی مدت از این نوع قرص و پودر‌ها حتما با پزشک مشورت داشته و زیر نظر او از قرص و پودر جلبک دریایی استفاده کنید.
پودر و قرص جلبک دریایی
مصرف گیاه: سوشی، سوپ جلبک و یا حتی جلبک خشک شده نمونه‌ای از غذا‌های ژاپنی است که جلبک دریایی ماده اصلی در تهیه آن‌هاست. شما نیز می‌توانید در تهیه ماکارانی بدون گوشت و یا ماکارانی سبزیجات خود از این ماده غذایی استفاده کنید. همچنین می‌توانید جلبک خشک شده را در سس سالاد، املت و حتی اسموتی بریزید. علاوه بر این با تدارک دیدن یک سالاد با این جلبک‌ها، می‌توانید یک سالاد مغذی که حاوی ید، ویتامین K، و منیزیم داشته باشید.
لازم به ذکر است که افرادی که منع مصرف نمک دارند، می‌توانند از جلبک دریایی استفاده کنند. جلبک دریایی را می‌توان یک منبع غنی از ید دانست که آنها را از آب دریا جذب می‌کند. ید عنصری است که برای تنظیم عملکرد تیروئید (شامل مغز و غده هیپوفیز) و کنترل کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید ضروری است.
ماسک
جلبک دریایی با داشتن ویتامین E، سلنیوم، تیروزین و توکوفرول تأثیرات ضد پیری داشته و از پیری زودرس و ایجاد چین و چروک پوست جلوگیری می‌کند. همچنین این ماده باعث افزایش جریان خون در سطح پوست می‌شود. جلبک دریایی التهابات پوست را کاهش داده و از بروز مجدد آنها جلوگیری می‌کند. اگر با ماسک جلبک دریایی روی پوست خود پاکسازی انجام دهید تعادل چربی پوست شما حفظ شده و مواد زائد پوست از بین می‌رود. در واقع می‌توان گفت جلبک دریایی یک پاک‌کننده قوی بوده که سلول‌های مرده پوست و ناخالصی‌های دیگر را از بین می‌برد.
کود
از بهترین کود‌های ارگانیک که برای گیاهان می‌توان استفاده کرد کود جلبک دریایی است. در کود جلبک دریایی ریزمغذی‌های روی، آهن، منیزیم، پتاسیم و نیتروژن موجود است که همه آنها برای رشد گیاه ضروری هستند. به‌طور خلاصه چند مورد از خواص کود جلبک دریایی در زیر آورده شده‌است.
۱- اگر کود جلبک دریایی را برای گیاهانی که در حال جوانه‌زنی هستند استفاده کنیم، به افزایش جوانه زدن گیاه کمک می‌کند.
۲- اگر ۱۵ روز قبل از برداشت محصول، از این کود استفاده شود عمر مفید میوه و سبزیجات بعد از برداشت افزایش پیدا می‌کند.
۳- اگر یک یا دو روز قبل از بریدن شاخه یک گل، این کود روی آن اسپری شود، طول عمر گل افزایش پیدا می‌کند.
۴- اگر از عصاره جلبک دریایی استفاده کنید عملکرد محصول شما افزایش پیدا کرده و گیاه در مقابل بیماری و سرمازدگی مقاومت کرده و مواد معدنی بیشتری از خاک جذب می‌کند.
عوارض استفاده از جلبک دریایی
به علت شور بودن بعضی از جلبک‌های دریایی، در صورت مصرف بیش از اندازه، شما دچار تشنگی بیش از حد خواهید شد. علاوه بر این چند نمونه از مضرات گونه‌های مختلف جلبک دریایی در این بخش آورده شده‌است.
گونه جلبک سبز آبی دیاتومه: در صورتی که در آب ریخته شود، باعث ایجاد بو و طعمی نامطبوع در آب مصرفی شما می‌شود.
گونه پروتوتکا: این گونه عامل بیماری پروتوتکوز است. در این بیماری تراوشات زیر پوستی و لزیون‌های پوستی بروز می‌کند و در بعضی مواقع باعث آسیب دیدن مفاصل می‌شود.
گونه دینوفلاژلات‌ها: این گونه از جلبک‌ها باعث تولید سم در آب می‌شود؛ بنابراین در مصرف این گونه جلبک دریایی با آب، احتیاط کنید.
کلام آخر
جلبک دریایی یک ماده حیرت‌انگیز با خواص درمانی فراوان بوده که در آسیای شرقی مصرف آن بسیار رایج است. در این مقاله خواص این ماده از جمله کمک به لاغری و دیابت، نحوه مصرف و عوارض آن ارائه شد؛ اما به خاطر داشته باشید قبل از استفاده و خوردن اشکال مختلف جلبک دریایی، حتما با یک پزشک متخصص مشورت کنید. همچنین شما می‌توانید نحوه پرورش جلبک در خانه را نیز در ستاره بخوانید و جلبک دریایی را پرورش داده و حتی به آن به چشم یک کسب و کار نگاه کنید.