طرز استفاده از تب سنج کودک + معرفی انواع تب سنج کودک

اگر کودک شما بیمار باشد و شما فکر کنید که او تب دارد؛ روش های متعددی برای اندازه گیری دمای بدن او وجود دارد. انتخاب هوشمندانه نوع تب سنج و دانستن چگونگی اندازه گیری دمای بدن کودک از اهمیت زیادی برخوردار است.

انواع تب سنج برای اندازه گیری دمای بدن کودک

هر تب سنجی که انتخاب کنید، باید مطمئن شوید که روش استفاده صحیح از آن را برای خواندن درجه حرارت دقیق بدن می دانید.

تب سنج دیجیتالی

تب سنج دیجیتالی معمولاً دقیق ترین و سریع ترین روش اندازه گیری میزان درجه حرارت بدن کودک است. این نوع تب سنج ها در شکل ها و اندازه های مختلفی وجود دارند و در اکثر داروخانه ها فروخته می شوند. دستورالعمل کارخانه ای این تب سنج ها را مطالعه کنید تا دریابید که این تب سنج به چه منظور طراحی شده است و چگونه باید دما را به طور کامل به وسیله آن خواند.

معمولاً تب سنج های دیجیتالی برای اندازه گیری دمای بدن به روش های زیر به کار برده می شوند:

• دهانی (قرار دادن آن داخل دهان)
• مقعدی (قرار دادن آن در مقعد کودک)
• زیربغلی (قرار دادن آن در زیر بغل کودک)

تب سنج درون گوشی

تب سنج الکترونیکی درون گوشی دمای پرده صماخ (دمای تولیدشده به وسیله پرده گوش) را اندازه گیری می کند. اگر چه این روش به صورت ساده و سریع برای کودکان و نوزادان انجام می شود اما دمای گوش برای کودکان زیر 6 ماه یا کمتر از دقت لازم برخوردار نیست و تب سنج آن نیز گران تر است. اگر این تب سنج ها به درستی در محل مورد نظر در گوش قرار داده نشوند یا جرم زیادی در گوش کودک جمع شده باشد، دمای نشان داده شده توسط این تب سنج ها دقیق نیست.

تب سنج شقیقه ای

تب سنج عروق شقیقه ای، دمای بدن نوزاد را با حرکت دادنان از روی پیشانی به سمت پشت گوش از طریق تعیین دمای عروق شقیقه ای (عروق خونی پیشانی) اندازه گیری می کند. استفاده از این نوع تب سنج نیاز به تمرین دارد تا بتوان به وسیله آن میزان درجه حرارت بدن کودک را به دقت تب سنج های دهانی و مقعدی اندازه گیری نمود. عرق کردن بر دقت این تب سنج ها تأثیر می گذارد بنابراین باید مطمئن شوید که پیشانی کودک شما خشک است و باید چندین مرتبه دمای بدن اندازه گیری شود تا بتوان عدد به دست آمده را تأیید کرد.

تب سنج پستانکی

استفاده از تب سنج پستانکی راحت است اما دقت آن نسبت به تب سنج های مقعدی کمتر است و نباید برای نوزادان کوچک تر از 3 ماه به کار گرفته شود. کودکان نیز باید پستانک را در دهان خود نگهدارند و چند دقیقه آن را حرکت ندهند که این کار تقریباً برای نوزادان و کودکان نوپا غیرممکن است.

تب سنج نواری

تب سنج پلاستیکی نواری (نوار پلاستیکی کوچکی که شما روی پیشانی نوزاد قرار می دهید) می تواند به شما نشان دهد که آیا کودک تب دارد یا نه اما عدد دقیقی به شما نمی دهد به خصوص در کودکان نوپا و خردسالان. اگر شما می خواهید مقدار تب نوزاد را به طور دقیق اندازه گیری کنید، استفاده از تب سنج نواری پلاستیکی روش مناسبی نیست.

تب سنج جیوه ای شیشه ای

ب سنج جیوه ای شیشه ای که یکی از پرکاربردترین انواع تب سنج است اما به دلیل قرار گرفتن کودک در معرض جیوه که یک ماده سمی است نباید مورد استفاده قرار گیرد.

مناسب ترین نوع تب سنج براس کودک در سنین مختلف

همان طور که همه والدین می دانند، اندازه گیری درجه حرارت بدن کودک یک کار چالش برانگیز است اما یکی ای مهم ترین ابزاری است که پزشکان برای تعیین بیماری یا ابتلا به عفونت در کودکان در دست دارند. بهترین روش اندازه گیری درجه حرارت بدن کودک به سن کودک و دما بستگی دارد.

برای کودکان کمتر از 3 ماهه شما باید با استفاده از تب سنج های دیجیتالی مقعدی درجه حرارت دقیق بدن آنها را اندازه گیری کنید. تب سنج های درون گوشی برای کودکان کمتر از 6 ماه توصیه نمی شود زیرا کانال گوش آنها معمولاً کوچک است. تحقیقات نشان می دهد که تب سنج های عروق شقیقه ای نیز می تواند دما را با دقت خوبی در این گروه سنی نشان دهد.

برای کودکان بین 3 تا 6 ماهه یک تب سنج دیجیتال مقعدی هنوز بهترین انتخاب است اما می توانید از تب سنج های عروق شقیقه ای نیز استفاده کنید.

برای کودکان بین 6 ماه تا 4 ساله شما باید از تب سنج دیجیتال مقعدی، تب سنج عروق شقیقه ای یا تب سنج الکترونیکی درون گوشی استفاده کنید. شما همچنین می توانید از تب سنج های زیربغلی نیز برای تعیین دمای بدن کودک استفاده کنید که البته دقت این نوع تب سنج ها پایین است.

برای کودکان بیش از 4 ساله در صورتی که کودک همکاری کند، شما می توانید از تب سنج های دیجیتال دهانی استفاده کنید. به هر حال کودکانی زیاد سرفه می کنند یا کودکانی که به دلیل انسداد بینی از طریق دهان نفس می کشند قادر به بستن دهان خود برای اندازه گیری دقیق درجه حرارت بدن به وسیله تب سنج های دهانی نیستند. در این موارد، شما می توانید از روش درون گوشی (با تب سنج الکترونیکی درون گوشی)، روش پیشانی (با استفاده از تب سنج عروق شقیقه ای) یا روش زیر بغلی (با استفاده از تب سنج دیجیتالی) استفاده کنید.

طرز استفاده از تب سنج های مختلف برای کودکان

تب سنج دهانی

این فرایند برای کودکان بزرگ تر که همکاری می کنند آسان است.

1. 20 تا 30 دقیقه پس از این که کودک غذا خورد یا مایعاتی نوشید صبر کنید سپس دمای دهان او را اندازه گیری کنید. در هنگام اندازه گیری درجه حرارت دهان نباید در دهان کودک آدامس یا آب نبات باشد.
2. نوک تب سنج را در زیر زبان کودک قرار دهید و از او بخواهید که لب های خود را ببندد. به کودک یادآوری کنید که دهان خود را باز نکند و صحبت هم نکند و با آرامش به طور عادی از طریق بینی خود نفس بکشد.
3. زمانی که دستگاه بوق زد یا سیگنال دیگری نشان داد شما می توانید عدد روی دستگاه را بخوانید. عدد روی صفحه نمایش دستگاه و زمانی که درجه حرارت را اندازه گیری کرده اید را یادداشت نمایید.

دمای زیر بغل

این روش نیز یک راه ساده برای اندازه گیری دمای بدن کودک است با این که دقت این روش به اندازه روش های مقعدی یا دهانی نیست اما برخی والدین ترجیح می دهند که از روش زیربغلی استفاده کنند به خصوص برای کودکانی که نمی توانند تب سنج را در دهان خود نگه دارند.

1. پیراهن و لباس زیر کودک را درآورید و تب سنج را در زیر بغل او قرار دهید (تب سنج باید روی پوست قرار گیرد نه روی لباس ها).
2. دست کودک را روی قفسه سینه او قرار دهید تا تب سنج در زیربغل بایستد.
3. زمانی که دستگاه بوق زد یا علامت دیگری نشان داد می توانید عدد روی دستگاه را بخوانید. عدد روی صفحه نمایش دستگاه و زمانی که درجه حرارت بدن کودک را اندازه گیری کرده اید را یادداشت کنید.

هر روشی را که انتخاب می کنید باید نکات زیر را در ذهن داشته باشید:

• هرگز دمای بدن کودک را بلافاصله پس از استحمام کردن یا پس از زمانی که کودک به مدت طولانی بسته شده است اندازه گیری نکنید زیرا این کارها بر دمای بدن کودک تأثیر می گذارند.
• در زمانی که در حال اندازه گیری دمای بدن کودک هستید بر او نظارت داشته باشید.

   

• 

•  

دمای مقعدی

قبل از این که پدر یا مادر شوید، بیشتر افراد در هنگام اندازه گیری دمای بدن از طریق مقعد خود را منقبض می کنند؛ اما نگران نباشید زیرا این یک فرایند ساده است:

• نوک تب سنج را با آب و صابون بشورید
• نوک تب سنج را با روان کننده هایی مانند وازلین چرب کنید.
• آماده کردن کودک
  • کودک را روی شکم و روی دامن خود یا روی یک محل سفت بخوابانید و کف دست خود را در قسمت پایین کمر او قرار دهید
  • یا کودک را به صورت طاق باز بخوابانید و پاهای او را به سمت قفسه سینه او خم کنید و دستان خود را پشت ران های او قرار دهید.
• با دست دیگر تب سنج چرب شده را در مقعد او به اندازه 1.5 تا 2.5 سانتی متر فرو کنید یا آن را تا جایی که نوک تب سنج به طور کامل درون مقعد فرو رود قرار دهید. در صورتی که کودک هر نوع مقاومتی نشان داده کار را متوقف کنید.
• تب سنج را بین انگشت دوم و سوم خود به طور ثابت نگه دارید و دست خود را در پشت کودک قرا ر دهید. همزمان که تب سنج را در محل آن قرار می دهید، کودک را تسکین داده و به آرامی با او صحبت کنید.
• زمانی که بوق دستگاه یا علائم دیگر را شنیدید می توانید عدد نمایش داده شده را بخوانید. عدد روی صفحه نمایش دستگاه و زمانی که درجه حرارت بدن کودک را اندازه گیری کرده اید را یادداشت کنید.

دمای بدن نوزاد چقدر باید باشد؟

چهار روش برای اندازه گیری دمای بدن نوزاد وجود دارد که عبارت اند از:

• • اندازه گیری دمای زیر بغل نوزاد که دمای آن در حالت عادی باید بین 36.5 تا 37.5 درجه سانتی گراد باشد.
• • اندازه گیری دمای درون دهان نوزاد که دمای آن در حالت عادی باید بین 35.5 تا 37.5 درجه سانتی گراد باشد.
• • اندازه گیری دمای درون گوش نوزاد که دمای آن در حالت عادی باید بین 35.8 تا 38 درجه سانتی گراد باشد.
• • اندازه گیری دمای درون مقعد نوزاد که دمای آن در حالت عادی باید بین 36.6 تا 38 درجه سانتی گراد باشد.

ساده ترین روش برای اندازه گیری تب نوزاد از تولد تا 5 سالگی، روش اندازه گیری دمای زیر بغل است. در کودکان بالای 2 سال می توانید از روش اندازه گیری دمای داخل گوش نیز استفاده کنید. اگر کودکتان می تواند به اندازه کافی بی حرکت بماند، روش اندازه گیری دمای داخل دهان نیز در این سنین مناسب است. دقیق ترین شیوه اندازه گیری دمای بدن، شیوه مقعدی می باشد اما کمی پیچیده تر است و نیاز به آموزش دیدن دارد.

اگر دمای بدن نوزاد بالا بود چه کنیم؟

درصورتی که دمای بدن کودکتان بالاتر از حد نرمال بود، اقدامات زیر را انجام دهید:

• به او مایعات فراوان بدهید.
• او را تشویق کنید که بیشتر استراحت کند.
• از استفاده از لباس های اضافی و پتو برای او، اجتناب کنید، البته تا جایی که احساس لرز یا سرما نکند. لرز کردن یک واکنش دفاعی است برای اینکه دمای بدن افزایش پیدا کند.
• از مصرف خودسرانه دارو و تب بر خودداری کنید.
• با کمک یک اسفنج آغشته به آب ولرم، بدن کودکتان را شستشو دهید. استفاده از الکل در این شرایط توصیه نمی شود.

اما در صورت وجود شرایط زیر، بهتر است فوراً به پزشک کودکان مراجعه کنید:

• اگر کودکتان کمتر از سه تا شش ماه سن دارد به محض تب کردن به پزشک مراجعه کنید.
• اگر کودکتان بالای شش ماه سن دارد، درصورتی که تب کودک بیش از سه روز ادامه داشت، به پزشک مراجعه کنید.
• اگر فرزندتان خوب غذا نمی خورد یا نمی نوشد.
• اگر فرزندتان کسل و کم انرژی شده است و بهانه گیری می کند.
• اگر علاوه بر تب، نشانه دیگری از بیماری نیز در او می بینید مانند سرفه، عطسه، اسهال، استفراغ، ضایعه پوستی و غیره.